Jakie mogą być przyczyny prowadzące do zmian w funkcjonowaniu układu nerwowego, które opisano w zakładce „Jak to się stało? ”?
Wydaje się, że istnieje wiele potencjalnych powodów, dla których dana osoba może stać się podatna na FND.
Przyczyny te można podzielić na:
Czynniki te mogą być
Nazywamy to „biopsychospołecznym modelem choroby”. I nie dotyczy on wyłącznie FND. Każda choroba ma wymiar psychologiczny i społeczny. Dla przykładu: osoba chora na stwardnienie rozsiane, która czuje się nieszczęśliwa, będzie silniej odczuwać swoje objawy niż osoba chora na stwardnienie rozsiane, która nie jest nieszczęśliwa i nie doświadcza większych stresów życiowych.
Jednakże, dotychczas opracowane modele wyjaśniające, dlaczego ludzie zapadają na FND, są niekompletne. Podejrzewa się, że udział w powstawaniu choroby ma wiele czynników, również tych zaangażowanych w przebieg innych jednostek chorobowych.
W dalszym ciągu nie jest jasne, dlaczego osoba obciążona podatnością na FND wykształca dany rodzaj objawu, np. drżenie lub niedowład.
Na poszczególnych podstronach tej witryny wyjaśniono przyczyny wystąpienia poszczególnych objawów, np.: osłabienie, objawy czuciowe, drgawki, zaburzenia ruchowe).
Poniższy rysunek przedstawia niektóre czynniki, które mogą mieć znaczenie w rozwoju objawów czynnościowych. Podczas analizowania ryciny pamiętaj jednak, że ludzie bardzo się od siebie różnią, również pod tym względem. U niektórych osób znaczenie ma wiele czynników. U innych może wystąpić tylko jeden lub dwa.
Szczególnie ważne jest by pamiętać, że:
NIE MUSISZ BYĆ ZESTRESOWANY CZY CHOROWAĆ NA DEPRESJĘ LUB ZABURZENIA LĘKOWE, ŻEBY MOGŁY POJAWIĆ SIĘ U CIEBIE OBJAWY FND.
NIE MUSISZ MIEĆ TRUDNEGO DZIECIŃSTWA, ABY ZACHOROWAĆ NA FND.
Model ten pokazuje, jak różne czynniki ryzyka prowadzą do i utrwalają FND– zaburzenie zachodzące w mózgu.
Przyjrzyjmy się niektórym z tych elementów bardziej szczegółowo.
Z badań wiemy, że osoby z FND są około 2–4 razy częściej mają w swojej przeszłości trudne doświadczenia, takie jak przemoc fizyczna lub seksualna. To nadal nie oznacza, że każda osoba z FND miała tego rodzaju sytuacje w swoim życiu. Zastanówmy się, w jaki sposób trudna przeszłość może uczynić kogoś bardziej podatnym na FND? Dzieje się tak prawdopodobnie z kilku powodów:
Jeśli jesteś osobą, która doświadczyła w przeszłości trudnych sytuacji, być może zrodziło się w Tobie poczucie beznadziei i bezsilności. Być może myślisz sobie, że „szkoda została już wyrządzona” i nic nie można na to poradzić. Nie do końca tak jest. Leczenie może pomóc w przyjrzeniu się Twoim trudnościom i obciążeniom, jeśli takie występują, i pomóc Ci w „zmodyfikowaniu” wzorców reagowania na stresory. Pomoże Ci to pogodzić się z tym, co się wydarzyło w przeszłości, i nauczyć się radzić sobie lepiej w przyszłości z „zagrożeniami”, czyli stresującymi wydarzeniami czy objawami.
Należy także pamiętać, że inne czynniki predysponujące są równie ważne. Powszechnie występujące choroby ciała, takie jak migrena lub zespół nadmiernej ruchomości stawów (czyli zespół Ehlersa-Danlosa typu 3), zwiększają ryzyko zachorowania na FND. Ogółem zakłada się, że choroby somatyczne są jednymi z najczęstszych czynników ryzyka FND.
Istnieją pewne dowody na to, że osoby z FND są bardziej skłonne do myślenia natrętnego (w języku psychiatrycznym nazywanego obsesjami). Cecha ta ma złe i dobre strony. Osoby z tendencją do obsesji są często dobrymi i skrupulatnymi pracownikami. Niestety często cecha ta obraca się przeciwko nim, co widać na przykładzie FND. Osoby takie mają trudność z porzuceniem nieprawidłowego schematu, który utkwił w ich mózgu, powodując objawy czynnościowe. U pacjentów FND obserwuje się także tendencję do bycia „w ciągłym ruchu”. Osoby o takim usposobieniu często nie radzą sobie zbyt dobrze ze złym samopoczuciem. Czasami nawet niewielkie i niegroźne dolegliwości mogą być powodem pogorszenia ich stanu psychicznego i pojawienia się dodatkowych objawów, takich jak np. FND.
Na stronie tej omawiam różne rodzaje czynników wyzwalających, które mogą być ważne w powstawaniu FND. Należą do nich na przykład:
We will be re-directing you to the University of Edinburgh’s donate page, which enable donations in a secure manner on our behalf. We use donations for keeping the site running and further FND research.